Φρόυντ, Βότανα & Αμινοξέα

Στο βιβλίο  : «Το άγχος»^[1] ο Φρόυντ περιγράφει το συγκεκριμένο ψυχικό φαινόμενο ως  μια συναισθηματική κατάσταση από την οποία υποφέρουν πολλοί άνθρωποι. Συχνά θεωρείται φυσική και λογική αντίδραση μπροστά σε κάποιον κίνδυνο. Σχετίζεται με το αντανακλαστικό της φυγής και το ένστικτο της επιβίωσης.  Εξαρτάται από το αίσθημα ισχύος που νιώθει κανείς μπροστά στον κίνδυνο, αλλά και το μέγεθος του ίδιου του κινδύνου. Ο Φρόυντ υπογραμμίζει  ότι το άγχος μπροστά σε πραγματικό κίνδυνο δεν πρέπει να συγχέεται με το νευρωτικό άγχος. Η βασική τους διαφορά έγκειται στο ότι για το νευρωτικό άγχος ο κίνδυνος είναι εσωτερικός και ασυνείδητος, ενώ για το άγχος μπροστά σε πραγματικό κίνδυνο ισχύει το αντίθετο.  

Η Μαγδαληνή Τριανταφυλλίδου στο άρθρο της με τίτλο «Οι επιπτώσεις της πανδημίας Covid – 19 στην ψυχική υγεία»^[2] παρατηρεί ότι η νόσος λειτούργησε επιβαρυντικά ως προς την ψυχική υγεία. Μιλώντας για τις ψυχοκοινωνικές προεκτάσεις της πανδημίας μεταφράζει τον φόβο του θανάτου ή της μετάδοσης, τον στιγματισμό και την κοινωνική απομόνωση ως προγνωστικούς παράγοντες νευρωτικού άγχους, κατάθλιψης, δυσφορίας και αρνητικής αυτοαντίληψης. Η κατάσταση του εγκλεισμού και της κοινωνικής αποστασιοποίησης δημιουργεί ένα αισθήματα απογοήτευσης. Το άγχος μετατρέπεται σε κοινωνικό φαινόμενο.

Το νευρωτικό άγχος για τον Φρόυντ είναι μια συναισθηματική κατάσταση, η οποία απαντά σε ανθρώπους που δεν είναι ασθενείς. Μεταφράζεται στο συναίσθημα του παραμονεύοντος φόβου, μιας διάχυτης ανησυχίας έτοιμης να προσκολληθεί σε οποιαδήποτε σκέψη. Αν η πανδημία μπορεί να λογαριαστεί ως στρεσογόνο εξωτερικός κίνδυνος τότε η αποτελεσματική συμπεριφορά για την αντιμετώπιση του άγχους θα μπορούσε να είναι η εξής : μια ψύχραιμη εκτίμηση του κινδύνου (έγκυρη ενημέρωση) σε συνδυασμό με την λήψη μέτρων προστασίας.

Όλοι οι οργανισμοί (άνθρωποι – ζώα – έντομα – μικροοργανισμοί) εμφανίζονται στον πλανήτη εκουσίως και χαρακτηρίζονται από έναν κοινό σκοπό: την αυτοδιατήρηση και την αντίσταση σε κάθε μορφή βιολογικής εντροπίας.  Η πραγμάτωση του σκοπού, δηλαδή η άμυνα σε εσωτερικούς (ψυχολογικούς: π.χ. άγχος) και εξωτερικούς (π.χ. πανδημία) κινδύνους εξαρτάται από τον μεταβολισμό τους. Άλλωστε η μεταβολική δραστηριότητα είναι αυτή που χαρακτηρίζει έναν οργανισμό ως ισχυρό ή αδύναμο. Υπό αυτό το πρίσμα η ενίσχυση της οργανικής άμυνας με συμπληρώματα διατροφής θα μπορούσε να θεωρηθεί μια άμεση μορφή οργανικής αυτοδιατήρησης, διαχείρισης του άγχους.

• L Theanine: πρόκειται για ένα αμινοξύ, το οποίο δυστυχώς δεν είναι διατροφικά κοινό. Μειώνει το άγχος χωρίς να φέρνει υπνηλία, όπως κάνει για παράδειγμα το βάλσαμο λεμονιού, βοηθά ωστόσο στην καλύτερη ποιότητα ύπνου. Πειραματικές μελέτες αποδεικνύουν τις αγχολυτικές της ιδιότητες ακόμα και σε άτομα με αγχώδεις διαταραχές. Αυτό οφείλεται στην αύξηση της δραστηριότητας των ανασταλτικών νευροδιαβιβαστών και στην πιθανή τροποποίηση των επιπέδων σεροτονίνης και ντοπαμίνης σε επιλεγμένες περιοχές του εγκεφάλου. Ενισχύει την μνήμη και την συγκέντρωση. Συμβάλλει στη βελτίωση της γνωσιακής λειτουργίας και στον έλεγχο της αρτηριακής πίεσης. Υποστηρίζει την υγιή λειτουργία του ανοσοποιητικού, την υγεία του εγκεφάλου και την υγιή αντίδραση στο στρες.

• 5-HTP ή 5-υδροξυτρυπτοφάνη: αποτελεί υδροξυλιωμένη του αμινοξέος «τρυπτοφάνη». Η τρυπτοφάνη, την οποία ο οργανισμός μετατρέπει σε 5-HTP αποτελεί ένα από τα 8 απαραίτητα αμινοξέα που πρέπει να λαμβάνονται μέσω της διατροφής. Η ικανότητα να μετατραπεί σε 5-HTP και μετά σε σεροτονίνη είναι συχνά περιορισμένη λόγω της βιοδιαθεσιμότητας του ενζύμου υδροξυλάση της τρυπτοφάνης, γι αυτό και είναι προτιμότερο να λαμβάνεται με την μορφή συμπληρώματος. Μιμούμενη τα κοινά αντικαταθλιπτικά φάρμακα η 5- υδροξυτρυπτοφάνη βοηθά στην αντιμετώπιση της κατάθλιψης. Βελτιώνει την ποιότητα του ύπνου και καταπολεμά την αϋπνία. Προλαμβάνει την συχνότητα και την ένταση των πονοκεφάλων. Συνδέεται με την απώλεια βάρους καθώς επιδρά στα επίπεδα όρεξης και κορεσμού. Έχει παρατηρηθεί ότι βοηθά στη μείωση συμπτωμάτων ινομυαλγίας.

• Ashwagandha: πρόκειται για ένα θαυματουργό θεραπευτικό βότανο, που καλλιεργείται εδώ και 4000 χρόνια στην Ινδία και τα Ιμαλάια. Ανήκει στα προσαρμογενή βότανα, δηλαδή βοηθά τον οργανισμό να διαχειριστεί συμπτώματα άγχους, πανικού και αϋπνίας. Η σύνθεσή του αποτελείται από βιταμίνες, μέταλλα, ιχνοστοιχεία φλαβονοειδή, withanolides (στεροειδείς λακτόνες) αλκαλοειδή, χολίνη, λιπαρά οξεά και σάκχαρα. Βελτιώνει την μνήμη και τη συγκέντρωση καθώς ευνοεί την ανάπτυξη νευρώνων και δενδριτών. Ενισχύει την σεξουαλικότητα και αποκαθιστά την σεξουαλική υγεία. Αναφέρεται μάλιστα στο Kama Sutra ως βότανο που βοηθά στην εξύψωση της εμπειρίας. Βελτιώνει την διάθεση. Έχει έντονη αντιοξειδωτική δράση και ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα.

[1] Εκδ. Δαμιανού 2010

[2] Ιατρικό Περιοδικό «Το Βήμα του Ασκληπιού» Τόμος 19 – Τεύχος 4